Dit muj zien!
Lees hier de column van 21 maart 2023.
Plat, streektaol of dialekt - Het maak mien eigeluk niet uut hoe of ie ’t nuump. Ai mèt dat dialect bint opegruujd is dat de taole waorin ie oe ‘t beste kunt uuten. Bepaolde woorden bint eigenluk niet in het Nederlands te vertaolen. Mar lokaal wete wie precies wat daj d’r mee bedoeld en vuult.
Het is een stukkien van oons arfgoed en ‘t verbindt groepn mèènsn met mekare. Het löt ok zien waor daj vandan komp, waor dat oe wortels liggn. Daorumme is ‘t ok zo belangriek umme dat dialect te blieven gebruukn.
Umme de verhaeln te blievm vertelln. Jammer genog lees ik in de media datet, in ‘t land, niet zo goed giet mèt oonze streektaolen. ‘t Wordt minder en minder espreukn en het verdwient ok langzaam uut de theaters en van de radiozenders.
Das sneu. Want sommige van de mooiste vâssies of gedichtn bint in de streektaol. Ik zinge graag keihard mèt in de auto. Daorum bin ’k blie dât wie op de Loco regelmaotig toch vâssies in de streektaol kunt heurn. En ok mooi dat ik oe hier kan vertelln dat ok oonze gemeenteraod extra andach hef veur de Oldebroekse identiteit, inclusief oonze streektaol. Die raod hef in heur vergadering van disse maond de allereerste cultuurnota in de Oldebroekse geschiedenis vast esteld. En daor is ok de streektaol in openummn as actiepunt.
Op allerlei meniern en op veule plekkn in oons land, is d’r disse maond biezundere andach veur ‘t dialekt. Bie lokale omroepn wordt soms extra plat epraot, soms wordt de raodsvergaderingen in het dialect edaon en ik kieze d’r veur umme disse column in ‘t dialect te doen.
Mâr eerluk, is eerluk, hoewel ik ‘t Oldebroeks inmiddels goed kan verstaon en begriepn, heb ik echt nog wel een vertaolhulpe neudeg umme disse column in ‘t dialect te publiceern. En ok an praoten gao ik mien nog niet waogn.
Gelukkig bint daor de vriewillgers van de Oltheidkundige Vereniging “de Broeklanden”. Zie zet zich ‘t hele jaor deur in veur ‘t onderholt en ‘t deurgevn van ‘t Oldebroekse dialect en zie help mien noe mèt ‘t vertaolwark. Bedankt daorveur!
Bie ‘t Zomerfestival hebbe wie nog naor verhaoln in het Oldebroeks kunnen luustern – een biezundere culturele toevoeging naost muuziek en dans.
’t Is mooi umme te zien hoe t dialect nog áltied echt een plekke hef in oonze samenleving. En dat mèènsn zich ok vrie vuult umme ‘t dialect te praotn. Ie heurt het overal; bie de voetbal, op schoelplein, de mârk, of andere evenemente.
En ja, soms ok wel op ’t gemeentehuus. Ien van de dinge waor wie op dit moment mee an ’t wark bint dat is ’t project : ‘Dit muj zien’. Een project dat, net as ‘t dialect, giet ôver koestern en deurgevn. Mèt ‘Dit muj zien’ vraoge wie oonze inwoners, organisaties en ondernemers, - vraoge wie oe ok – umme ’t mooiste, ’t meest favoriete of geliefde plekkien uut de gemeente te delen.
Een plekkien daj zelf ontdekt heb of waor daj de mooiste herinneringn an heb. Een plekkien dat een rieke historie hef of waor daj graag fietst of kuiert. Een kâns umme te laoten zien waor daj trots op bint.
Wêes ’t er zuuneg op en geef ‘t deur. Deeln kan op www.oldebroek.nl/ditmujzien. Vertelt d‘r ok veural oe eign persoonlukke verhaol bie. En dat mag natuurluk ok in ’t dialect.
Tanja Haseloop – Amsing
burgemeester